Pravo i finansije 4-2018

Sadržaj: Pravo i finansije 04-2018

Sadržaj: Pravo i finansije 4-2018

PRAVO

Javnopravni aspekti zaštite potrošača u BiH s posebnim osvrtom na inspekcijske organe, redovne sudove i Ombudsmena za zaštitu potrošača BiH

Mr. Samir Sabljica

Normativno uređena zaštita potrošača je prije svega značajna radi pravilnog funkcionisanja tržišta čiji je neizostavni segment. Prikazane su osnovne karakteristike Zakona o zaštiti potrošača u BiH, kao osnovnog horizontalnog zakona kojim je počeo proces preuzimanja „potrošačkih direktiva EU“ u pravni sistem BiH. Posebna pažnja se pridaje inspekcijskim organima, redovnim sudovima i ombudsmenu za zaštitu potrošača BiH, kao organima koji se pojavljuju u prvom planu prilikom borbe protiv nesavjesnih i nepoštenih trgovaca. U zaključnom razmatranju se potenciraju vrste mjera koje je potrebno preduzeti kako bi ove institucije ostvarivale bolje rezultate. Zaštita potrošača je jedan od konstitutivnih elemenata u cilju izgradnje jedinstvenog tržišta BiH te se moraju slijediti pravila i standardi EU u ovoj oblasti.

str. 11 – 23.

Konsekvence isplate klirinškog duga Bosne i Hercegovine od strane Ruske Federacije

Muhamed Grabus, dipl. iur.

Klirinški dug predstavlja dug Ruske Federacije prema bivšim republikama SFRJ. U radu se analizira Sporazum o regulisanju obaveza bivšeg SSSR-a zaključen između BiH i Ruske Federacije, te diskutabilnost odluka nadležnih vlasti o načinu rješavaju navedenog pitanja s obzirom da su ostale države sukcesori pitanje kliringa sa Ruskom Federacijom riješile putem robne razmjene, a BiH uplatom gotovog novca. Analizirano je potraživanje od Ruske Federacije prema BiH za isporuku prirodnog gasa za period 1992–1995. godina. Na ovaj način ostaje otvoreno pitanje tzv. ratnog plina i eventualne tužbe Ruske Federacije za navedena potraživanja. Analiziraju se moguće konsekvence po FBiH u slučaju da dođe do sudskog spora s obzirom da RS osporava plaćanje prirodnog gasa smatrajući to obavezom Federacije, te nejasan potez federalnih vlasti da pristanu na uplatu duga u gotovom novcu. Analizirana je odluka federalne vlade o plaćanju prirodnog gasa kojom je nametnuta obaveza potrošačima u Federaciji o plaćanju pet američkih dolara takse za otplatu ruskog duga, dok ta obaveza nije nametnuta potrošačima u RS-u. Dalje su analizirani eventualni sudski postupci koji mogu uslijediti po pitanju konačnog rješavanja duga za prirodni gas, te uticaj isplate klirinškog duga na isporuku plina BiH.

str. 24. – 31.

Međunarodne Interpolove potjernice

Nerma Rajkić, dipl. iur.

Međunarodna organizacija kriminalističke policije – INTERPOL osnovana je 1923. godine, a do danas broji 192 države članice. Osnovana je sa ciljem međunarodne, odnosno prekogranične policijske saradnje na poljima organizovanog kriminaliteta, terorizma, trgovine ljudima, korupcije i sl. Ova međunarodna organizacija razmjenjuje informacije među državama članicama putem zaštićenog sistema I24/7, odnosno 24 sata u sedmici. Interpol je, između ostalog, jedina međunarodna organizacija koja posjeduje sistem međunarodnih potjernica na globalnoj razini, koje su takođe putem sistema I24/7 dostupne svim zemljama članicama. U radu su obrađene vrste međunarodnih Interpolovih potjernica predviđene Interpolovim pravilnikom o obradi podataka, kao i razlog i uslove njihovog objavljivanja.

str. 32. – 38.

Neki aspekti razvoja zdravstvenog sistema

Mr. sci. ecc. Zaliha Čengić i Azra Bublin, dipl. iur.

Prema UNDP-u, zdravlje, zajedno s ekonomijom i obrazovanjem, čini osnovu za izračunavanje indeksa društvenog razvoja, kao osnovnog faktora kojim se mjeri razvoj zemlje. S obzirom na značaj zdravlja za život stanovništva i bitnog faktora ekonomskog razvoja i smanjenja emigracije stanovništva, neophodno je da društvo posveti posebnu pažnju razvoju zdravstvenog sistema. Izvršena analiza, prezentirana u ovom članku, pokazuje niz neracionalnosti koje se ispoljavaju u ovom sistemu, što utiče na pružanju neadekvatne usluge stanovništvu, u odnosu na raspoloživa sredstva. Stoga je neophodno provesti istinsku (a ne deklarativnu) reformu ovog sistema saglasno iskustvu Evropske unije.

str. 39. – 44.

RADNO PRAVO

Otkaz ugovora o radu u skladu sa opštim i posebnim propisima u RS

Dejan Rakić, advokat

Radnopravno zakonodavstvo predstavlja izuzetno osjetljivo pravno područje, koje se tumači na razne načine, čime se stvaraju razlike u teoriji i praksi, što dovodi do velikog broja sudskih sporova. Postupak otkaza ugovora o radu mora da bude adekvatno sproveden, u skladu sa važećim zakonodavstvom, što se u praksi zanemaruje, te iz toga razloga nailazimo na veliki broj nedoumica, koje ćemo ovim putem prezentovati, te nastojati predložiti određena rješenja i pojašnjenja spornih zakonskih odredbi. Prije svega, odredbe Zakona o radu RS („Službeni glasnik RS“, broj 1/16) su u pojedinim dijelovima postavljene apstraktno i složeno, te je iste potrebno sa posebnom pažnjom i preciznošću tumačiti, kako bi poslodavac sa jedne strane zaštitio svoje poslovanje, a istovremeno obezbijedio da prava radnika, po osnovu zasnovanog radnog odnosa, ne budu povrijeđena ili umanjena.

str. 45. – 52.

Evidencija o prisustvu radnika na radu u Republike Srpske

Radmila Puzić, dipl. iur.

Prema odredbama Zakonu o radu RS („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 1/16, koji je stupio na snagu 20. januara 2016. godine), poslodavac je dužan da izvrši raspored radnog vremena radnika najmanje za 30 narednih dana i da to oglasi na način koji je pristupačan svim radnicima, kao i da vodi dnevnu evidenciju o prisustvu radnika na radu. U skladu s odredbama navedenog zakona, nadležni ministar je donio pravilnik, koji je dana 28. 5. 2016. godine stupio na snagu, a Pravilnik o vođenju evidencije o prisustvu radnika na radu i odsustvima objavljen je u „Službenom glasniku Republike Srpske“, broj 40/16. Evidencija o prisutnosti radnika na radu i odsustvu vodi se pojedinačno za svakog radnika, a obaveza poslodavca je da svaki dan upisuje početak rada i završetak rada radnika, satnicu koju radnik provede na radu, te sve ostale kategorije koje su definisane u evidenciji

str. 53. – 57.

Prava radnika na osnovu invalidnosti i obaveze poslodavaca

Ljiljana Ćehajić, dipl. iur.

U članku su analizirana prava radnika na osnovu invalidnosti i obaveze poslodavaca u slučaju utvrđene invalidnosti radnika, u svjetlu odredaba Zakona o radu FBiH i Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju.

str. 58. – 62.

RAČUNOVODSTVO I POREZI

Komisiona prodaja vs. posredovanje u skladu sa novim propisima

Dr. sc. Mirna Pajević

Komisiona prodaja je jedan od načina prodaje u kojem sudjeluju komisionar, sa jedne, i njegov komitent, sa druge strane. Komisionar je posrednik koji radi u svoje ime, ali za račun komitenta koji je ili proizvođač ili vlasnik robe. Naknada komisionaru je provizija od prodane robe koju on mora prodati „pažnjom dobrog privrednika“. Za svaki komisioni posao sklapa se ugovor. Na osnovu ugovora komisionar dobiva nalog za prodaju određene robe, odnosno upute od strane komitenta. Komisionu prodaju pretežno provode specijalizovana preduzeća, stručno osposobljena za pojedine vrste poslova. Posredovanje je veoma prisutan oblik prometa dobara zajedno sa komisionom prodajom. Osnovni razlog prisutnosti posredovanja je jednostavnost poslovne transakcije, koja se ogleda u tome što se pravno ili fizičko lice koje vrši posredovanje ne zadužuje za dobra koja su predmet prodaje, ne raspolaže pravom vlasništva nad njima i nema finansijsku obavezu prema vlasniku dobara do momenta njihove prodaje.

str. 63. – 70.

Porezna registracija i identifikacija nerezidenata

Mirela Mašić, dipl. oec.

U cilju pojednostavljanja same procedure registracije, otklanjanja administrativnih prepreka za ulazak novih privrednih investicija, ali i sprečavanja izbjegavanja izmirivanja poreznih obaveza za nerezidentne subjekte koji posluju na teritoriji Federacije BiH, posljednjih godina se aktivnije radilo za uspostavljanju adekvatnog pravnog okvira, počev od same mogućnosti i procedure registracije, pa do njihove porezne registracije i identifikacije. U ovom tekstu ćemo ukazati na obavezu koju nerezidentna pravna lica imaju kada je u pitanju porezna registracija, odnosno identifikacija, u skladu s odredbama novog Pravilnika o dodjeljivanju identifikacionih brojeva, registraciji, identifikaciji i evidencijama poreznih obveznika na teritoriji Federacije BiH koji je na snazi od oktobra 2017. godine, a nedavno je doživio i prve izmjene i dopune na koje ćemo, također, skrenuti dužnu pažnju

str. 71. – 78.

Trezorsko poslovanje u općinama, gradovima i vanbudžetskim fondovima

Mujo Salkić, dipl. oec.

Trezor, bilo da je riječ o državnom ili o trezoru nižeg nivoa (entiteta, kantona, grada, općine ili vanbudžetskog fonda), ima značajnu i nezamjenjivu ulogu u upravljanju finansijskim tokovima, izradi i donošenju budžeta i njegovom izvršavanju, održavanju sistema računovodstva i računovodstvenih evidencija, finansijskom izvještavanju, upravljanju javnim dugom i drugim aktivnostima vezanim za izvršavanje budžeta određenog nivoa vlasti. To je složeni sistem upravljanja aktivnostima određenog nivoa vlasti (države, entiteta, kantona, grada, općine, vanbudžetskog fonda i dr.) i centralni model izvršavanja budžeta koji se realizira prikupljanjem i trošenjem javnih prihoda putem jedinstvenog računa trezora (JRT).

str. 79. – 90.

JAVNE NABAVKE

Izvodi iz rješenja Ureda/Kancelarije za razmatranje žalbi

Ivana Grgić, dipl. ecc.

U ovom broju pregleda prakse Ureda / Kancelarije za razmatranje žalbi dat je pregled prakse i izvodi iz obrazloženja URŽ / KRŽ koji se tiču pitanja:

Pravilne pripreme tehničkih specifikacija u nabavkama roba,
Da li se mogu prihvatiti izjave iz čl. 45, 47. i 52. Zakona o javnim nabavkama ukoliko nije upisan broj obavještenja o nabavci iz Službenog glasnika BiH i broj Službenog glasnika BiH u kom je obavještenje o nabavci objavljeno,
Primjene člana 45. stav (5) Zakona o javnim nabavkama (odbijanje ponude ponuđača zbog učinjenog teškog profesionalnog propusta tokom perioda od tri godine prije početka postupka nabavke),
Da li se ponuda koja prelazi procijenjenu vrijednost nabavke može odbiti kao neprihvatljiva,
Da li ponuđač koji je dostavio ponudu koja je ocijenjena kao neprihvatljiva ima aktivnu legitimaciju za ulaganje pravnih lijekova?

str. 91. – 93.

SAVJETODAVNI SERVIS

Javne nabavke

str. 94 – 105.

Radni odnosi u FBiH

str. 106 – 115.

Radni odnosi u RS

str. 116 – 123.

Porezi i finansije

str. 124 – 131.

Info stranica

str. 132 – 142.

Pravo i finansije 04-2018

Prijava za pretplatnike.

Seminar – Javne nabavke – Novembar

Sadržaj: Pravo i finansije 04-2018