Časopis Pravo i finansije – Mart 2021.

Sadržaj: Časopis Pravo i finansije – Mart 2021.

Časopis Pravo i finansije – Mart 2021.

PRAVO

Novi propisi iz oblasti kancelarijskog poslovanja u Republici Srpskoj

Prof. dr. Milica Tepšić

U ovom tekstu predstavljeni su novi propisi iz oblasti kancelarijskog poslovanja u Republici Srpskoj. Kancelarijsko poslovanje republičkih organa uprave i organa jedinica lokalne samouprave (u daljem tekstu: organi) uređeno je Uredbom o kancelarijskom poslovanju (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 8/20) i Uputstvom o sprovođenju kancelarijskog poslovanja (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 129/20).

Neposredni nadzor nad primjenom propisa o kancelarijskom poslovanju vrši ministarstvo nadležno za poslove uprave putem upravne inspekcije, a stručni nadzor nad radom arhiva vrši Arhiv Republike Srpske, u skladu sa zakonom o arhivskoj djelatnosti.

Dosljedna primjena Uredbe o kancelarijskom poslovanju i Uputstva o sprovođenju kancelarijskog poslovanja će predstavljati jedan od najboljih pokazatelja rada organa, a uspješnost funkcionisanja kancelarijskog poslovanja je povezana sa stepenom organizovanosti u radu organa i treba biti zasnovana na primjeni savremenih tehnologija.

str. 11 – 24.

Utvrđivanje udjela stečajnog dužnika u zajedničkoj imovini supružnika prema Porodičnom zakonu Republike Slovenije

Doc. dr. Sara Ahlin Doljak

Članak naučno objašnjava pravnu regulativu u Republici Sloveniji na polju utvrđivanja udjela stečajnog dužnika u zajedničkoj imovini supružnika. Svrha ovog članka je doprinijeti budućem uređivanju (de lege ferenda) dotičnog polja u popunjavanju pravnih praznina sudskom praksom, koja se tek treba formirati, jer se Porodični zakon primjenjuje tek od 15. aprila 2019. Do usvajanja PZ-a položaj zajedničke imovine supružnika u slučaju kada je jedan od supružnika u procesu ličnog stečaja nije bio regulisan. U trećem, četvrtom i petom stavu člana 83. PZ iznova uređuje utvrđivanje udjela u zajedničkoj imovini supružnika u slučaju kada je jedan od supružnika u procesu ličnog stečaja

str. 25 – 30.

Okvir za uspješnu zaštitu autorskih i srodnih prava u Bosni i Hercegovini

Dr. sc. Jasmin Mehmedović

Postizanje i ostvarivanje sistemske zaštite autorskih i srodnih prava, odnosno intelektualnog vlasništva u cjelini nesporno pretpostavlja postojanje i funkcionisanje obimnog skupa zakona u čijem provođenju učestvuje niz institucija i učesnika. Upravo, predmetom ovog rada jesu tri osnovne komponente, rekli bismo preduslovi za adekvatnu zaštitu u oblasti intelektualnog vlasništva, odnosno zaštitu autorskih i srodnih prava, i to: legislativa – institucije – korisnici.

Naime, djelovanje svakog nacionalnog sistema intelektualnog vlasništva pretpostavlja postojanje i djelotvorno djelovanje svih triju navedenih komponenti, što znači široki legislativni okvir kojim se na teritoriji pojedine države uspostavljaju pravna osnova i mehanizam zaštite ostvarenih rezultata znanja; djelovanje niza nadležnih institucija koje osiguravaju kako uspostavljanje prava, tako i ostvarivanje tih stečenih prava te postojanje mnogobrojnih i raznovrsnih korisnika, entiteta i pojedinaca aktivnih u upotrebi intelektualnog vlasništva

str. 31 – 37.

RADNI ODNOSI

Povreda na radu i profesionalno oboljenje

Ljiljana Ćehajić, dipl. iur.

Povreda na radu, kao posljedica nepreduzimanja adekvatnih preventivnih mjera za zaštitu na radu i zaštitu zdravlja radnika predmet je regulisanja propisa iz oblasti zdravstvenog osiguranja, penzijskog i invalidskog osiguranja, zaštite na radu i drugih propisa, pa ćemo u ovom tekstu razmotriti sve aspekte zakonske zaštite radnika u slučaju da nastupi povreda na radu, odnosno profesionalno oboljenje ili promijenjena radna sposobnost radnika, te s aspekta prava radnika koja iz toga proističu, odgovornosti poslodavca za nastalu povredu ili profesionalno oboljenje, specifična zdravstvena zaštita radnika, evidencije i naknade koje pripadaju radniku, ukoliko povreda na radu nije rezultat krivice radnika. Ova oblast regulisana je Zakonom o radu, Zakonom o zaštiti na radu, Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju, Zakonom o zdravstvenom osiguranju i Zakonom o zdravstvenoj zaštiti, kao i provedbenim propisima, čije su odredbe objedinjene u ovom tekstu.

str. 38 – 46.

POREZI I FINANSIJE

Zastara poreznih obaveza u Federaciji BiH

Predrag Krsmanović, sudija

Čini se da materija zastare poreznih i drugih javnih obaveza u federalnom Zakonu o Poreznoj upravi nije regulisana dovoljno i na zadovoljavajući način. U radu je dat uporedno-pravni prikaz zakonskih rješenja koja se tiču ove materije u dvije susjedne države, kao i na državnom nivou u Bosni i Hercegovini, Republici Srpskoj i Federaciji BiH, iznesene određene kritike na račun postojećih zakonskih rješenja u Federaciji BiH, kao i konkretni prijedlozi za njihove izmjene u cilju unapređenja i poboljšanja, te izmjena i dopuna. Kao glavni nedostaci postojećih rješenja navedeni su: izostanak instituta apsolutne zastare, nepotpuno i nejasno regulisanje vremenskog početka rokova za naplatu poreznih obaveza, propisivanje različite dužine roka zastare poreznom obvezniku za povrat poreza, u odnosu na rok zastare Poreznoj upravi za naplatu poreza; izostanak odredaba o prekidu zastare za povrat poreza, nepotpuno regulisanje vrste i karaktera službenih radnji nadležnog poreznog organa kojima se prekida zastara razreza i naplate poreza, suvišnost odredaba o zastari razreza poreznih obaveza, potrebu regulisanja opštih pitanja koja se tiču poreznog postupka posebnim zakonom, kako bi se ta materija izdvojila od materije koja se odnosi isključivo na Poreznu upravu

str. 47 – 59.

Godišnja prijava poreza na dohodak građana u Federaciji BiH

Sabina Džanović, mr. oec.

S obzirom na to da se približava rok za podnošenje godišnje porezne prijave poreza na dohodak u FBiH (obrazac GPD – 1051) tj. 31.03.2021. godine, a mnoga fizička lica imaju obavezu, ili, pak, interes (povrat poreza) da podnesu godišnju poreznu prijavu, u ovom tekstu prisjetit ćemo se osnovnih pravila u vezi s obavezom podnošenja godišnje prijave poreza na dohodak, ko su obveznici podnošenja iste, koje vrste dohotka se prijavljuju, koji su to odbici koji se mogu koristiti za umanjenje porezne obaveze, način dokazivanja prijavljenih podataka, te utvrđivanje konačne porezne obaveze fizičkog lica.

str. 60 – 66.

Izazovi u finansijskom sektoru Bosne i Hercegovine za vrijeme pandemije Covid – 19

Doc. dr. Zorana Agić

Širenje pandemije koronavirusa u Bosni i Hercegovini počelo je u martu 2020. godine i još uvijek traje. Iako se za sada ne znaju konačne finansijske, fiskalne i socijalne posljedice pandemije, stabilnost finansijskog sektora se kontinuirano prati. Slobodno se može reći da je finansijski sektor najznačajniji i najstabilniji u cjelokupnoj bosanskohercegovačkoj ekonomiji. Upravo zbog toga, u radu su predstavljeni izazovi sa kojima se ovaj sektor susreće tokom pandemije. Najznačajniji rizici koji predstavljaju prijetnju održanju stabilnosti finansijskog sektora Bosne i Hercegovine su tržišni rizik, rizik likvidnosti, kreditni rizik i rizik za zaradu i otpornost. Nakon analize stanja, može se zaključiti da je finansijski sektor ostao otporan na posljedice pandemije i da on može pomoći prilikom ublažavanja posljedica pandemije na realnu ekonomiju

str. 67 – 74.

RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA

Procjena materijalne greške u finansijskim izvještajima, prag značajnosti i revizorsko mišljenje

Dr. sc. Mirna Pajević Rožajac

Revizija je sistemski postupak objektivnog prikupljanja i procjene dokaza vezanih uz izjave o privrednim aktivnostima i događajima, radi utvrđivanja stepena podudarnosti između izjava i utvrđenih kriterija, kao i predočivanje rezultata zainteresovanim korisnicima. Revizijski rizik se može definisati kao rizik da revizor nesvjesno neće uspjeti na odgovarajući način oblikovati mišljenje o finansijskim izvještajima koji sadrže značajnu pogrešku. Najveći dio revizorskog posla sastoji se od prikupljanja i procjene dokaza. Tražeći i procjenjujući dokaze revizor razmatra mjerodavnost i pouzdanost dokaza.

Tri su osnovna koraka pri primjeni značajnosti: Utvrđivanje početne procjene značajnosti, raspored početne procjene značajnosti na pojedine račune ili vrste poslovnih događaja i procjena vjerovatnih grešaka i usporedba sume sa početnom procjenom značajnosti. Značajnost se definiše kao veličina ispuštenih ili pogrešnih računovodstvenih informacija zbog kojih je prema okolnostima vjerovatno da će sud razumne osobe, koja se oslanja na informacije, promijeniti ili da će propust ili pogreška na njega utjecati

str. 75 – 83.

JAVNE NABAVKE

Pravna priroda ugovora o javnoj nabavci

Irma Šahman-Šehić, mr. iur.

Ugovor o javnoj nabavci posebna je vrsta ugovora koji zaključuje jedan ili više ugovornih organa sa jednim ili više dobavljača, nakon provedenog postupka javne nabavke. Regulisan je normama građanskog prava, međutim u isto vrijeme karakterišu ga i određeni upravnopravni elementi, pri čemu su odredbe dispozitivnog karaktera nedovoljno zastupljene i ograničene odredbama imperativnog i javnopravnog karaktera. Specifičnosti ugovora o javnoj nabavci otvara pitanje njegove pravne prirode, te svrstavanja takvih ugovora u određenu granu prava. U ovom radu dat je kratak prikaz obilježja upravnih ugovora, te specifičnosti ugovora o javnoj nabavci kako u odnosu na njih, tako i u odnosu na klasične ugovore građanskog prava

str. 84 – 87.

Korištenje multimedijalnih konferencijskih platformi u postupcima javnih nabavki kao odgovor na pandemiju Koronavirusa

Josip Jakovac, mr. iur.

Članak aktualizira korištenje multimedijalnih konferencijskih platformi u radu ugovornih tijela i povjerenstava za nabavu na poslovima javnih nabava u uvjetima pandemije koronavirusa

str. 88 – 90.

SUDSKA PRAKSA

Sudska praksa

Priredio: Predrag Krsmanović, predsjednik upravnog odjeljenja Kantonalnog suda u Tuzli

POREZI

Zastara poreznih obaveza – Činjenice koje se moraju utvrditi radi zakonitog odlučivanja o prigovoru zastare istaknutom u postupku prinudne naplate
Postupak prinudne naplate poreznih obaveza – Prigovori koji se mogu isticati
Postupak prinudne naplate poreznih obaveza – Uslov za vođenje postupka

PENZIJE

Početak isplate penzije uvećane zbog naknadno (retroaktivno) isplaćenih razlika plata, i retroaktivno uplaćenih razlika doprinosa

EKSPROPRIJACIJA

Nadležnost za donošenje odluke o utvrđivanju javnog interesa za eksproprijaciju

str. 91 – 98.

SAVJETODAVNI SERVIS

ODGOVORI NA PITANJA PRETPLATNIKA

Javne nabavke – str. 99. – 109.

Radni odnosi FBiH – str. 110. – 119.

Radni odnosi RS – str. 120. – 126.

Finansije i računovodstvo – str. 127 – 137.

Info stranica – str. 138. – 148.

Nazad