6.9. Plaćeno odsustvo

PITANJE: Imam pitanje u vezi plaćenog odsustva. Članom 89. Zakona o radu taksativno su utvrđeni slučajevi u kojima radnik može koristiti pl. odsustvo, te je data mogućnost da se opštim aktom ili ugovorom mogu odrediti i dr. slučajevi. Takođe, utvrđeno je da odsustvo ne može biti duže od pet radnih dana osim u slučaju smrti čl. porodice ili ukoliko se zakonom, opštim aktom ili ugovorom ne odredi drugačije. Pitanje 1: da li radnik koji je već iskoristio pet dana zbog smrtnog slučaja (npr. u januaru) ima pravo na korištenje pl. odsustva po osnovu drugih slučajeva do pet dana u toku godine (npr. davanje krvi i zaključivanje braka)? Ili se taj zakonski limit posmatra samo vremenskim slijedom na način da ako je radnik već iskoristio pet dana po drugim osnovama (npr. davanje krvi i zaključivanje braka) onda može iskoristiti još dodatnih pet dana samo za smrtni slučaj, ali ne i obrnutim vremenskim slijedom? Zakon o radu članom 92. prepoznaje termin zadovoljavanje vjerskih i tradicionalnih potreba i utvrđuje neplaćeno odsustvo ukoliko posebnim zakonom nije drugačije određeno. Kako je Zakonom o praznicima RS čl. 8. st. 4. uređeno da građanin ima pravo na plaćeno odsustvo od dva dana za svoje ostale vjerske potrebe, da li ovo plaćeno odsustvo “ulazi u limit onih pet dana” utvrđenih Zakonom o radu. Da li radnik može iskoristiti pet dana plaćenog odsustva prema Zakonu o radu (za taksativno utvrđene slučajeve) i dva dana po Zakonu o praznicima, kao pravo po lex specialis zakonu koji posebno uređuje tu oblast.